Η συνήθεια του καπνίσματος αποτελεί ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα δημόσιας υγείας στις σύγχρονες ανθρώπινες κοινωνίες, καθώς η χρήση του καπνού συνδέεται με ποικίλες ασθένειες και αναπηρίες. Το κάπνισμα πέραν των επιβλαβών επιπτώσεων της υγείας δημιουργεί εθισμό στον καπνιστή, με δύσκολη την απεξάρτηση. Συνεπώς για την αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτείται η ανάπτυξη στρατηγικών με διεθνή και διεπιστημονική συνεργασία.
Το κάπνισμα έχει χαρακτηριστεί από το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως η μεγαλύτερη επιδημία όλων των εποχών και η διεθνής κοινότητα έχει αναλάβει δράση για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού από πολλών ετών. Ωστόσο στην Ελλάδα η κατάσταση μέχρι πρόσφατα ήταν ανεξέλεγκτη διότι δεν εφαρμοζόταν η σχετική εσωτερική νομοθεσία και οι διεθνείς συμφωνίες (Σύμβαση -πλαίσιο για τον έλεγχο του καπνίσματος, Συνθήκη Λισσαβόνας κλπ.) καταπατούνταν προκειμένου να μην θιγούν κυρίως οικονομικά συμφέροντα.
Παρότι η απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους είχε νομοθετηθεί στην Ελλάδα με βασιλικό διάταγμα του Όθωνα από το 1856 η αντικαπνιστική νοοτροπία καθυστέρησε να αφομοιωθεί από τους Έλληνες. Από το ν. 3730/2008 προστασία των ανηλίκων από τον καπνό και τα αλκοολούχα ποτά και άλλες διατάξεις μέχρι και τον νέο αντικαπνιστικό νόμο 4633/2019 έχουν θεσπισθεί 11 νομοθετήματα, υπουργικές αποφάσεις, διατάγματα κλπ. με ισχνά αποτελέσματα.
Ο νέος αντικαπνιστικός νόμος προβλέπει σε γενικές γραμμές στα άρθρα του από 16 μέχρι και 18 τα κάτωθι
Το άρθρο 16 τιτλοφορείται απαγόρευση χρήσης προϊόντων καπνού, τροποποιεί και αντικαθιστά το άρθρο 3 του ν. 3730/2008 ως ακολούθως
Απαγορεύει το κάπνισμα, κατανάλωση προϊόντων καπνίσματος στους χώρους παροχής εργασίας, σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ιδία δε παραγωγής και κατανάλωσης τροφίμων, γλυκισμάτων, ποτών κλπ. εκτός των εξωτερικών τους χώρων, οι οποίοι πρέπει να είναι περιμετρικά ανοιχτοί σε δύο τουλάχιστον πλευρές. Καινοτομία του νόμου συνιστά και η κατάργηση της εξαίρεσης των νυχτερινών κέντρων, καζίνο κλπ. από την απαγόρευση του καπνίσματος.
Νομοθετείται απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς χώρους αναμονής, αεροδρόμια εκτός των χώρων που έχουν διαμορφωθεί για καπνιστές, επιβατικούς σταθμούς λιμένων στα παντός είδους κυλικεία, σε μέσα μαζικής μεταφοράς, ταξί, αγοραία, σε αυτοκίνητα ιδιωτικής, δημόσιας χρήσης, στα οποία επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών. Στην τελευταία περίπτωση ο παραβάτης απειλείται με επαχθή πρόστιμα της τάξης των ευρώ από 1500,00 μέχρι 3.000,00 ακόμα και αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδηγού στους οδηγούς των οχημάτων ένα μήνα, ακόμη και αν δεν διέπραξαν οι οδηγοί την παράβαση.
Το άρθρο 17 που τιτλοφορείται απαγόρευση κατανάλωσης καπνού σε δημόσιους χώρους προβλέπει τα εξής Από την δημοσίευση του νόμου αυτού απαγορεύεται η πώληση προϊόντων καπνού σε ανήλικους και από ανήλικους, η πώληση, προώθηση προϊόντων καπνού σε χώρους υπηρεσιών υγείας και εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου και στα κυλικεία τους, στους χώρους παροχής υπηρεσιών διαδικτύου και παιχνιδιών τεχνητής νοημοσύνης.
Εισάγεται απαγόρευση καπνίσματος σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, σε κλειστούς χώρους ομαδικών αθλημάτων και διεξαγωγής αθλητικών εκδηλώσεων.
Απαγορεύεται η κάθε είδους διαφήμιση και προώθηση προϊόντων καπνού σε όλους τους εξωτερικούς, υπαίθριους και εσωτερικούς χώρους, ενδεικτική αναφορά στους εσωτερικούς χώρους τα θέατρα, σινεμά, δικαστήρια κλπ.
Το άρθρο 18 αναφέρεται στα καπνικά μασώμενα προϊόντα.
Αρμόδιος για την εποπτεία εφαρμογής των διατάξεων του νόμου, περί ολικής απαγόρευσης καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και σε όλους τους χώρους παροχής εργασίας είναι ο Υπουργός υγείας, δια των οργάνων που είναι επιφορτισμένα για τον έλεγχο της εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας μέσω της βεβαίωσης των παραβάσεων και επιβολής κυρώσεων ήτοι υγειονομικές υπηρεσίες Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ και Β΄ βαθμού, δημοτική αστυνομία και η καινοτομία του νόμου είναι η σχετική προς τούτο αρμοδιότητα του ένστολου προσωπικού της ΕΛ.ΑΣ .
Ο νόμος γενικά προβλέπει πρόστιμα μέχρι 500,00 ευρώ για τους παραβάτες και μέχρι 10.000,00 ευρώ για τους ιδιοκτήτες των χώρων της παράβασης έως και αφαίρεση άδειας λειτουργίας.
Σκοπός της σχετικής νομοθεσίας και αυτό που θα ωφελήσει εν τέλει το κοινωνικό σύνολο είναι η διαμόρφωση μίας μη καπνιστικής κουλτούρας με έμφαση στην πρόληψη στο σεβασμό του μη καπνιστή αλλά και στην μέριμνα για τους καπνιστές στο μέτρο που προβλέπει στην αύξηση των ιατρείων διακοπής του καπνίσματος. Παρά τις έντονες αρχικές αντιδράσεις από τους καπνιστές και τους επιχειρηματίες των οποίων θίγει τα συμφέροντα έχει δημιουργήσει αντικαπνιστική τάση και στους μη καπνιστές, μέσω δε των κατασταλτικών μέτρων δηλ. τα επιβαλλόμενα επαχθή πρόστιμα στην περίπτωση της μη τήρησης των απαγορεύσεων θεωρώ ότι επιβάλλει κατά κάποιο τρόπο τον σεβασμό του ενεργητικού καπνιστή στον μη καπνιστή-παθητικό καπνιστή και ειδικά στους ανηλίκους, με θετικά τελικά αποτελέσματα για την δημόσια υγεία. Η δημόσια υγεία είναι υπόθεση όλων μας και έχουμε υποχρέωση και δικαίωμα σε αυτή.
Μαρία Β. Στρατηγού – Δικηγόρος Αθηνών παρ’ Αρείω Πάγω
ΤΗΛ. ΕΠΙΚ.: 694 4623733
💪 SPEAK FREELY ΕΚΦΡΑΣΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΓΙΑ ΟΤΙ ΣΕ ΑΠΑΣΧΟΛΕΙ ΓΥΡΩ ΣΟΥ💪
Μπορείτε να εκφράζεστε καθημερινά μαζί μας & μέσα από τα Social Media Speak Freely:
👍Στο Facebook:
https://www.facebook.com/speakfreely2019
👍 Στο instagram:
https://www.instagram.com/speakfreelygr/
👍 Στο email: